Als arbeidsdeskundige beweeg je mee met het werkveld en de samenleving

Vijftig jaar geleden, in het jaar 1971, werd de NVvA opgericht. In 2021 viert de branchevereniging van arbeidsdeskundigen deze mijlpaal met alle leden en partners. Zo is er bijvoorbeeld een interessante podcastreeks gestart (link), een nieuwe NVvA-app gelanceerd en natuurlijk het jaarlijkse congres vorige maand. Dit 50-jarig bestaan is een mooi moment om stil te staan bij het vak en vooruit te blikken op de toekomst. Samen met arbeidsdeskundigen Ingrid Keunen, Erik Turenhout en Sytse de Boer van Margolin bespreken we het vak anno 2021 én de belangrijkste ontwikkelingen. 

De basis: iemand duurzaam inzetbaar houden

Volgens de drie collega’s is het niet moeilijk om aan te geven wat het vak zo mooi maakt. Mensen aan het werk helpen of houden, dat is waar we ons dagelijks voor inzetten. Erik licht toe: “Je kunt met je advies een werknemer in beweging krijgen. Als je tot een resultaat komt dat de werkgever en werknemer beiden omarmen, dan kunnen zij een stapje vooruit zetten. Dan ga ik tevreden weg”. Ingrid voegt hieraan toe: “Het gaat erom dat je werk vindt dat past bij iemand en bij wat iemand aankan. De kern van ons vak is de afweging tussen de belasting van het werk en wat iemand kan, de belastbaarheid. Over de arbeidsmogelijkheden geef je vervolgens advies en je kijkt welke aanpassingen mogelijk zijn voor iemand om aan boord te blijven.”  

Van technisch vak naar sociaal vak

Waar het vak in de beginjaren technisch was, heeft het zich wat meer ontwikkeld naar de menselijke interactie, voornamelijk bij de inzet van spoor 1 en 2. Sytse ziet een toegevoegde waarde bij het verbinden van werkgever en werknemer. “Je schetst de mogelijkheden en geeft ook voorlichting. Het mooie van ons werk is dat je met drie partijen bent en samen naar een oplossing zoekt.” En die oplossing kan financiële gevolgen beperken. “Je maakt de werkgever bewust van zijn rol en de financiële impact van lang verzuim”, vertelt Erik. Ook Ingrid ziet dat het creëren van bewustwording bij werkgevers steeds belangrijker wordt. Een natuurlijke portie lef en eigenwijsheid zijn hiervoor van belang. 

Het mooie van ons werk is dat je met drie partijen bent en samen naar een oplossing zoekt.

Maatwerk

Het vak van de arbeidsdeskundige staat niet los van de maatschappij. Sytse signaleert een bredere tendens: “Maatwerk is steeds vaker de oplossing. Deze wens zie je door de affaires in de landelijke politiek en ook bij het UWV. Hierdoor ontstaat er ook meer oog voor de mens, waar voorheen vooral de wetgeving rondom Wet Verbetering Poortwachter leidend was. Een arbeidsdeskundige is in het algemeen een generalist, door de diversiteit aan organisaties waar je vanuit Margolin komt. Je weegt alle belangen mee, maar je bent onafhankelijk. Dat maakt de rol mooi, maar ook wel complex, volgens Sytse. 

Meebewegen met de tijd

Onze collega’s zien enerzijds dat de essentie van de functie behouden blijft, maar anderzijds dat de werkomstandigheden snel veranderen. Zo gaan technologische ontwikkelingen in een sneltreinvaart en moet je daarvan op de hoogte blijven. Dit biedt kansen, omdat soms een kleine technische oplossing werk in aangepaste vorm mogelijk kan maken.  

Daarnaast is een baan anno 2021 in het algemeen intensiever. Ingrid licht dit als volgt toe: “Door verdergaande automatisering moeten we meer doen in dezelfde tijd en het is mentaal zwaarder. De (administratieve) druk neemt toe. En we werken allemaal langer door gezien de verhoging van de pensioenleeftijd. Hier moeten we als arbeidsdeskundigen in meedenken en organisaties in adviseren.” 

Een andere ontwikkeling die onze collega’s zien is dat werkgevers meer genegen zijn om mee te denken over een werkaanpassing door de krapte op arbeidsmarkt. Personeel is schaars en werkgevers willen kennis en kunde in huis houden. Daarom zie je bijvoorbeeld steeds vaker dat een werknemer een rol krijgt als coach of mentor voor jongere collega’s. 

Preventieve rol

Hoe kunnen arbeidsdeskundigen in de toekomst een grotere rol in preventie spelen? Ingrid ziet dit nu al gebeuren: “Uiteraard komen we in beeld als er sprake is van verzuim. Maar als je vaker bij grote klanten komt kun je wel tendensen zien, waarover je dan in gesprek gaat. Ik zie dit als kans; wij kunnen verbanden leggen, over afdelingen heen, en hier advies over geven. En ook aan de hand van een huidige casus kun je mogelijke verbeteringen in het werkproces aankaarten.  

Erik vult aan: “Vanuit een preventieve rol stellen wij de vraag: Hoe kun je het werk aanpassen zodat iemand dit kan blijven doen? Dit voorkomt dat iemand zich ziek moet melden en oplossingen vanuit medewerkers zorgen ook dat zij plezier in het werk blijven houden.” Waar de arbeidsdeskundigen het over eens zijn is dat de waarde van arbeid zoveel meer is dan alleen inkomen. Het gaat ook om collegialiteit, zingeving en waardering. Dit is zo belangrijk, daar doen we het voor. Nu en in de toekomst.